Werk jij voor je organisatie, of werkt je organisatie voor jou?

Toen ik de werkelijke betekenis van deze vraag begreep, veranderde alles voor mij.

Ik dacht er eigenlijk nooit over na. Maar hoe we er naar kijken is scheef. Ik weet nog wel. Eigenlijk schaamde me ik voor het traineeship wat ik doorlopen heb.

Waarom?

Een jaar lang goede opleidingen, trainingen, tripjes, hotels, borrelavonden, diners, toegang tot de board. Veel plezier. Maar de wat wij toevoegde? In de meeste opdrachten kon je niet meer dan alleen meekijken, het was moeilijk om echt van waarde te zijn. We kregen zoveel van de bank waar we voor werkten, en wat deden we er voor terug?

Dus ontstond er een soort verplichte dankbaarheid. Met daaraan gekoppeld een verplichte loyaliteit.

Ik begon het uitgestippelde carrière pad te bewandelen, en kwam daar steeds vaster in te zitten. Want ik maakte, net als iedereen, keuzes omdat die erbij hoorde. Ik volgde bepaalde opleidingen of koos ervoor om bepaalde werkervaring op te doen, omdat dit er nou eenmaal bij hoorde.

Veel van mijn andere keuzes versterkten onbewust ‘hoe het hoorde’ in de organisatie.

Waarom deed ik dat? Hoezo? Is dat gezond, verstandig en geeft dat wel de gewenste situatie?

Want heeft de organisatie het beste met jou voor? Het beste met de klanten? Met de samenleving? En komt dat ook tot uiting? En lijkt het je dan verstandig om je te laten leiden door wat ‘de organisatie’ van je verlangt?

Kan je blind vertrouwen op dat de organisatie de beste beslissingen neemt? Of zou het goed zijn als jij zelf je ogen openhoudt voor de koers?

Hoe kan je organisatie jou verder helpen?

Ben je dag in dag uit bezig om aan de verwachtingen van je organisatie te voldoen, of onderzoek je hoe de organisatie jou kan helpen om verder te komen?

In Nederland kijken mensen op je neer als je de organisatie handig weet te gebruiken om verder te komen. Het is ‘not done’.

Tenzij ook de organisatie en de samenleving er beter van worden. Is het niet het hele idee van leiderschap het beïnvloeden van de organisatie ter bevordering van doelen die volgens jou waardig zijn. Dus jouw doelen? Het ligt er alleen aan wat jouw doel en jouw visie is.

Wat is je persoonlijke ambitie – werkelijk?

Wat wil je bereiken in het leven? Gedraag jij je ook daarnaar? Want je werkelijke (en misschien wel onuitgesproken) ambitie is de doelstelling waar jij je in het dagelijks leven ook naar gedraagt.

De uitersten zijn: een persoonlijke ambitie die puur gericht is op zelfbehoud en zelfbevestiging – als een grijze muis – of de ambitie die een doel steunt dat groter is dan jijzelf en dan jouw organisatie – als de maverick.

Breng jij jouw organisatie naar een nieuwe toekomst?

De antwoorden op bovenstaande twee vragen heb ik in een matrix gezet. Je ziet dan een aantal typen werknemers in vier kwadranten:

Kwadrant 1

De grijze muis

Hier zitten de doorsnee medewerkers. Mensen die kwaliteit leveren, druk bezig zijn, maar niet met de organisatie mee veranderen en niet proberen om zo snel mogelijk hogerop komen. Het adagium “doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg” is bepalend. Denk aan de afdeling Hufflepuff uit Harry Potter.

9:05 tot16:55 graag!

De extreme variant bestaat uit de ongeïnteresseerde types. Zij komen alleen op hun werk omdat het noodzakelijk is voor het inkomen. Tijdens de lunchpauze praten ze eigenlijk alleen maar over de volgende vakantie. Geen negen-tot-vijfmentaliteit, maar liever een vijf-over-negen tot vijf-voor-vijf mentaliteit!

Kwadrant 2

Don Quichot

Deze werknemers hebben wilde plannen, goede bedoelingen, maar zijn overtuigd dat de anderen het niet begrijpen. Of ze denken: “ik laat ze wel even zien wie het slimste is”. Ze hebben het hart op de juiste plaats en denken dat de organisatie goed voor hen zorgt. Extreem geval: Doc Emmet Brown uit Back to the Future, voordat hij de tijdmachine heeft uitgevonden.

Het trotse werkpaard

Een extreme variant in dit kwadraat is de hardwerkende naïeveling. Zoals het werkpaard Boxer uit Animal Farm van George Orwell. Sommige problemen zijn niet op te lossen door gewoon harder te werken…

Kwadrant 3

De carrièretijger

Carrièretijgers zijn ambitieus, trekken hun eigen conclusies en lopen hun eigen pad. Het zijn netwerkers die zichzelf goed weten te promoten. Ze kennen de ongeschreven regels. Ze vinden een plaats bij de juiste projecten. Gaat er iets mis, dan doen ze netjes een stap opzij, zodat een ander de klappen vangt. Misschien eerder een sluwe vos dan een tijger.

Master of the Universe

Het extreme geval is Gordon Gekko uit de film Wall Street met zijn quote “greed is good”. Hij zit in het spel voor de knikkers en hij speelt het goed. Gekko zet toppresentaties neer en wil daar ook op afgerekend worden. Anderen vindt hij al gauw slappelingen en dat laat hij weten. Hij gaat geheel voor eigen gewin, omdat hij vindt dat hij dat verdient. Machiavelli en Sunzi’s Art of War heeft hij goed gelezen en past alles toe.

Kwadrant 4

De Maverick

De Maverick staat open voor vernieuwende ideeën, creëert visie en helderheid, en weet mensen mee te nemen in de verandering. Hij laat zich niet met een kluitje het riet insturen. Hij legt zich niet neer bij “dit is hoe we het hier nu eenmaal doen”.

Hij creëert of ontdekt een aantrekkelijk alternatief door nieuwe wegen te verkennen, Maar hij zal dit niet opdringen aan iedereen die maar (niet) luisteren wil. Hij weet dit te vertalen naar de bestaande belangen, en laat mensen inzien waarom het nieuwe alternatief beter is. Daarnaast maakt hij het ook nog eenvoudig voor hen om over te stappen. Dit doet hij doordat hij een zeer goed gevoel voor timing heeft. Hij maakt zijn eigen spelregels, die op wonderbaarlijke wijze en niet anders dan geaccepteerd kunnen worden. En hij weet het zo te spelen dat zelfs harde critici overstag gaan.

Extreme varianten zijn bijvoorbeeld Mandela en Gandhi:

Gandhi wist -het door supermacht Engeland overheerste- India te bevrijden. Hij vormde een nieuwe toekomst voor een land wat daar wel op hoopte, maar wat onmogelijk leek. En dan deed hij dit niet eens op de verwachte manier, een gewelddadige opstand, maar door zijn eigen spelregels – geweldloze ongehoorzaamheid.

Nelson Mandela wist een soortgelijke verandering teweeg te brengen. Een belangrijk verschil is dat waar in India de Engelse overheersers wegtrokken, dat in Zuid-Afrika de oud overheersers bleven en een plaats moesten innemen in het veranderde land. Dus hij wist niet alleen te veranderen, maar ook te integreren.

Wil jij de Maverick in jezelf ontwikkelen?

De enige manier om echt verandering te brengen is te zorgen dat de organisatie een grootse visie ondersteunt. Hier zit drievoudige winst. Voor jouw organisatie, voor de doelgroep van je organisatie en uiteindelijk ook voor jouzelf. Het begint bij mentaliteit en persoonlijke ambitie en gaat daarna over in leiderschap, methodes van innovatie, tactiek en strategieën voor impact.

Wil jij dit ook?

Ontvang dan nu een korte video e-course met tips hoe je een support systeem maakt. Zodat je impact kan maken zonder dat je opbrandt. Ga hier meteen naar de e-course!