Motivatie moet vanuit de persoon zelf komen, toch?

Intrinsieke motivatie komt niet alleen uit jezelf

De overtuiging heerst dat intrinsieke motivatie volledig vanuit de persoon zelf moet komen en dat zij op eigen houtje de kar moeten trekken. Dit is niet helemaal waar, er is een ander belangrijk effect wat niet genegeerd kan worden. 

In het kort zijn er twee vormen van motivatie: vanuit jezelf en van buitenaf. Intrinsieke motivatie komt dus uit de persoon zelf, maar toch kan jij dit als manager of teamleider beïnvloeden. Klinkt dit verwarrend? Geloof jij dat je intrinsieke motivatie bij anderen kunt stimuleren? 

Rode knikkers

Wat gebeurt er als je een rode knikker in een pot blauwe verf gooit? De knikker wordt blauw. Klinkt logisch. Dit is echter ook precies wat er gebeurt bij mensen. Als er een iemand wordt aangenomen zie je vaak dat er een intrinsiek gemotiveerd persoon binnen wordt gehaald die voor een grote verandering moet zorgen. 

Ze kwam binnen als frisse wind

Denk bijvoorbeeld aan de innovatiemanager die moet zorgen dat het bedrijf innovatief wordt. Of de cultuurmanager die moet zorgen voor blije werknemers. De directeur kan het van zijn lijstje vinken. Het ligt nu bij deze persoon. 

Een typisch voorbeeld gebeurde bij een coachee. Zij was aangenomen als ‘frisse wind’ die duurzaamheid moest brengen in een organisatie die daar allerminst op zat te wachten. Een flinke uitputtingsslag. Ze had hier steun van haar directeur nodig, maar die zei: ‘Ik wou dat ik net zo hard kon strijden voor dit plan als jij.’ Dit voelde voor de frisse wind alsof ze er helemaal alleen voor stond. Ondertussen gaf de directeur te weinig steun aan de frisse wind 

En de frisse wind ploeterde zich richting een burn-out. Na een jaar was de intrinsieke motivatie van de frisse wind omgezet in cynisme en zat ze op het randje van overspannen raken. De frisse wind was alles behalve fris meer. 

Binnen 3 maanden ben je gekleurd door je omgeving

Wat ik keer op keer zie, is dat een nieuw persoon met frisse moed en energie binnenkomt. Zij of hij heeft een eigen visie. We worden alleen beïnvloedt door de sfeer waar we in zitten. We nemen woorden, manieren van gedrag en praten, en daarmee ook manieren van denken over. Uiteindelijk passen we ons dus aan. We zijn gekleurd door de omgeving.

Meestal neem je binnen een maand of drie de volledige cultuur over. Als deze cultuur zeer gericht is op jezelf veilig houden met mensen die alleen extrinsiek gemotiveerd zijn, is het zeer moeilijk om jouw eigen intrinsieke motivatie vol te houden.

De omgeving als baseline

Zie de omgeving als de baseline, dat aangeeft in welke mate iemand zonder moeite intrinsiek gemotiveerd kan blijven. Is er geen veiligheid, dan moet iemand veel moeite doen om intrinsiek gemotiveerd te blijven. Is er veel veiligheid, dan wordt het makkelijk om intrinsiek gemotiveerd te blijven. 

Op het moment dat iemand zich veilig voelt, is diegene in staat om een veel groter deel van zijn of haar volledige potentie aan te spreken en te streven naar dingen die echt waardevol zijn. Als de omgeving waarin wordt gewerkt te stressvol is en te veel angst oproept, dan is er geen goede basis voor iemand om te focussen en intrinsiek gemotiveerd te zijn. 

Psychologische veiligheid zorgt voor motivatie

Ieder persoon kan een groot deel van zijn of haar intrinsieke motivatie oproepen, maar het begint bij het fundament van een veilig omgeving. Ook hier is psychologische veiligheid weer enorm belangrijk. Zonder psychologische veiligheid blijven je teamleden maar met moeite intrinsiek gemotiveerd. Wil je dat ze elkaar versterken, in plaats van proberen af te troeven, werk dan aan psychologische veiligheid.

Aan psychologische veiligheid werken voor opwaartse spiraal

Wanneer je de psychologische veiligheid in je team verhoogt komt je team in een opwaartse spiraal. Mensen durven meer fouten toe te geven, durven daardoor meer te leren van fouten, in plaats van te zwarten pieten, gaan ideeën openlijk delen, en maken zo betere beslissingen. Er komt een positieve sfeer, en mensen durven zichzelf echt in te zetten. Hiermee komt ruimte voor intrinsieke motivatie.

Wil je meer leren over wat psychologische veiligheid doet voor je team en hoe jij dat kan verhogen? Kijk dan hier voor de video training Psychologische Veiligheid.