Kernkracht: jouw capaciteit om ongemak te dragen

is de x-factor voor leiderschapsontwikkeling en impact

Kernkracht voor impact en leiderschap

Een belangrijk aspect in je ontwikkeling van impact en leiderschap is het ontwikkelen van je fundamentele kracht en stabiliteit.

Dit noem ik kernkracht.

Het idee van kernkracht is dat je kracht en stabiliteit vanuit je zelf haalt en niet daarvoor afhankelijk bent van anderen.

In dit artikel zie je hoe kernkracht een rol speelt in de verschillende fases van ontwikkeling naar impactvolle professional of leider. 

Waarom is kernkracht belangrijk voor leiderschap en impact?

Leiderschap en impact gaat over de mate van invloed die je hebt. Wie/wat heeft meer invloed: jij op je omgeving, of je omgeving op jou? Zo lang je te afhankelijk bent van je omgeving kan je nooit effectief impact hebben en leiden. Dit gaat over onafhankelijkheid op meerdere vlakken. Van financieel tot o.a. psychologisch. Het gaat om de vraag: Kan je zelf helder kijken en een onafhankelijk standpunt innemen, of ben je steeds speelbal van allerlei dynamieken? Deze dynamieken kunnen je eigen afweerpatronen zijn, oude patronen waarin je nog steeds de pijnen en verlangens van je opvoeders aan het uitleven bent. Het kunnen ook dynamieken zijn van alle belangen, cultuur en machtspellen zijn op werk.

Wanneer je onafhankelijk bent groeit je integriteit, en kan je meer handelen vanuit jouw diepere drive, vanuit hetgeen wat je echt wil komen doen en waar je diepe voldoening uit haalt. Ik noem dit in mijn programma’s je diepere intention.

Leiderschap is ongemak dragen

Die benodigde onafhankelijkheid en integriteit verkrijgen en instant houden voelt ongemakkelijk. Leiderschap gaat juist over de capaciteit om ongemak te dragen. Ongemak wat komt kijken bij het overwinnen van je eigen afhankelijkheden, machtlijnen en ineffectieve overlevingsmechanismen. Dit ongemak komt ook van open durven staan, en tegelijk ook heldere beslissingen nemen, waar heftige reactie op kan komen. Het gaat ook over ongemak dat komt kijken bij een groep meenemen naar een doel. Voorbeelden van dit ongemak is omgaan met de weerstand, met hoe anderen reageren of juist niet. Om in het centrum van de aandacht te staan, ‘het’ te moeten weten, verantwoordelijkheid te voelen over hoe het met het team gaat.

Capaciteit om ongemak te dragen is precies wat kernkracht je geeft.

Het moment van onafhankelijkheid

Op het moment dat je onafhankelijk wordt, merk je een verschuiving. Mensen kunnen minder makkelijk om je heen, je advies wordt meer gevraagd, mensen onderbreken je minder wanner je praat, mensen gaan je voor vol aan zien. Het voelt minder als een gevecht. Dit is de start van impact en leiderschap. Dit zijn signalen dat je voldoende kernkracht hebt om onafhankelijk te zijn.

Stephen Covey, en zijn 3 fases van ontwikkeling

Wanneer we het over onafhankelijkheid hebben kunnen we niet om Stephen Covey heen. Hij heeft het in zijn boeken ook over de ontwikkeling van afhankelijkheid naar onafhankelijkheid. Hij voegt daar nog een belangrijke stap aan toe. In ‘7 habits of successfull people’ heeft hij het over 3 fasen. Afhankelijk – Onafhankelijk – Wederzijdse Afhankelijkheid (Interdependence in het Engels). We zullen zien dat ook bij die laatste fase kernkracht zeer belangrijk is.

Laten we eerst kijken wat deze drie fases zijn.

Bij afhankelijkheid staat de ‘jij’ centraal. De heersende gedachtegang is: “jij zorgt voor mij; jij zorgt dat ik succes heb; het is jouw schuld als ik faal.” Afhankelijke mensen hebben anderen nodig om hun doel te bereiken. Ook het doel is minder uitdagend dan bij de andere twee fases. Meestal is het doel overleven of onderdeel mogen uitmaken van een groep, en niet de groep verder krijgen.

Bij onafhankelijkheid staat de ‘ik’ centraal. Hier is de heersende gedachtegang: “ik doe het; ik ben verantwoordelijk; ik kan kiezen.” Onafhankelijke mensen bereiken hun doel op eigen kracht. 

Bij wederzijdse afhankelijkheid gaat het om het ‘wij’. Het is groter dan de individuen. De heersende gedachtegang is hier: “wij doen het; wij kunnen samenwerken; als wij onze krachten bundelen kunnen we iets beters realiseren” Mensen met een goed ontwikkeld besef van wederzijdse afhankelijkheid laten hun eigen initiatieven samengaan met die van anderen. 

Deze wederzijdse onafhankelijkheid is een ontwikkelingsstadium dat je alleen gezamenlijk kan bereiken, het gaat dan niet alleen over jouw ontwikkeling als individu allen. De rest van het team heeft ook deze stappen te maken, en het team als geheel zal zich moeten ontwikkelen.

Welke rol speelt kernkracht in de ontwikkeling van afhankelijkheid naar uiteindelijk wederzijdse afhankelijkheid?

Kernkracht is de sleutel voor de stappen naar onafhankelijkheid en wederzijdse afhankelijkheid

De kernkracht is precies hetgeen dat nodig is om de door Stephen Covey beschreven onafhankelijkheid te bereiken. Belangrijker nog het is onmisbaar om naar wederzijdse afhankelijkheid te komen.

De eerste stap van afhankelijk naar onafhankelijk is het duidelijk dat je voldoende kracht nodig hebt om niet meer afhankelijk te zijn.Kernkracht zorgt dat je de capaciteit hebt om ongemak zelf te dragen in plaats vanop andere te leunen of het naar hen af te schuiven.

Bij de tweede stap van onafhankelijk naar wederzijdse afhankelijkheid is dat minder duidelijk. De uitdaging bij deze stap is dat je tegelijkertijd bij jezelf blijft, en tegelijkertijd verbinding maakt met anderen. Verbinding betekent dat je meer open gaat staan voor anderen. Hierbij is een veel groter risico dat je geraakt wordt en een overlevingspatroon getriggerd wordt.

Wanneer een overlevingspatroon getriggerd wordt schiet je terug in afhankelijkheid en soms onafhankelijkheid. Bijvoorbeeld iemand uit felle kritiek op je plan. Er is dan een kans dat je i de aanval schiet (een overlevingspatroon) of het plan afdwingt op basis van je positie (afhankelijkheid van je positie en niet van je kundigheid een plan te maken en presenteren).

De enige twee manieren om balans in deze uitdaging te houden en het hoofd te bieden aan de overlevingspatronen is door:

1) een begripvolle en psychologische veilige omgeving te creëren en;

2) voldoende kernkracht te hebben dat je je niet laat leiden door je overlevingspatronen, maar deze kan neutraliseren.

Deze twee, psychologisch veilige omgeving en voldoende kernkracht, hebben invloed op elkaar.

De paradox overstijgen door kernkracht

De drie fases van Covey kan je ook vanuit een ander perspectief zien. Het zijn stappen in de worsteling die professionals hebben met de paradox waar ze in vast zitten.

Als professional en leider laveer je door de paradox van “wees jezelf” en “doe normaal”. Teveel jezelf zijn leidt tot dat je alleen komt te staan en de verbinding met de mensen om je heen steeds meer verbreekt. Te veel ‘doe normaal’ leidt tot dat je te veel jezelf gaat verliezen, je integriteit en ook de twinkeling in je ogen.

Beide zijdes leiden tot gedrag dat ingegeven is door overlevingspatronen en daarmee afhankelijkheid. Bij doe normaal verlaat je jezelf om maar  geaccepteerd te worden in de kudde. Bij wees jezelf distantieer je je van anderen en hen eigenlijk de schuld te geven (zij begrijpen het niet, ik wel).

Veel professionals zien als oplossing om er maar ergens tussen in te gaan zitten. Dit is niet een werkelijk duurzame oplossing, je blijft tussen twee vuren schipperen. Zowel professionals die er tussenin schipperen als professionals die helemaal aan de ‘Doe normaal’ kant zitten zitten vaak in de afhankelijkheidsfase.

Professionals in de onafhankelijkheidsfase schieten in eerste instantie door naar de ‘wees jezelf’ kant: “Ik weet het beter, ik doe het zelf wel op mijn manier.” Hiermee verbreek je de verbindingen met de mensen om je heen, er ontstaat veel wrijving.

De fase van wederzijdse afhankelijkheid wordt bereikt door de paradox te overstijgen. Als professional of leider kom je daar door heel duidelijk te weten wat jij komt brengen (helderheid op wees jezelf). Vanuit daar kan je wat jij brengt onderdeel van het nieuwe normaal maken en inbrengen als onderdeel van het geheel. Hiervoor heb je en tegelijkertijd krachtig integer jezelf te zijn en tegelijkertijd goede verbinding te maken met de mensen om je heen. Dit kan alleen als jezelf voldoende kernkracht hebt.

Hoe ontwikkel je voldoende kernkracht?

De grote vraag is hoe ontwikkelen je kernkracht? Een belangrijkste stap hierin is door te ontdekken wat jou in je huidige status quo houdt. Wat leidt, bepaalt en beïnvloedt jou?

Hier ontdek je 3 valkuilen die je in de status quo houden.

In het kort zijn dat:

De perception trap: hoe je waarneming bepaalt wordt door oude ervaring, en dus door factoren buiten jou. Door deze valkuil heb je oogkleppen op voor de mogelijkheden die niet ‘normaal’ zijn.

De conviction trap: Je inschatting over of zin heeft om moeite te doen voor mogelijkheden buiten de status quo. Deze wordt beïnvloedt door je mindset.

De Influence trap: Wanneer je gelooft dat het zin heeft om moeite te doen, voelt het alsof je tegen gehouden wordt door onzichtbare draden, dit zijn machtlijnen. Het kan bestaan uit verwachtingen, en ongeschreven regels. Dat je hierdoor vastgehouden voelt heeft te maken met dat je je onbewust vasthoudt aan die draden. Het geeft je identiteit – een oude identiteit die je juist vasthoudt op de plek waar je nu bent. Dat vasthouden gebeurt meestal onbewust en automatisch in de vorm van overlevingsreacties.

Lees hier meer over deze valkuilen en hoe je hen kan overwinnen. Want wanneer je deze valkuilen overwint, dan krijg je helderheid op de koers die je zelf wil varen en op wat jij aan waarde hebt toe te voegen aan het geheel. Vanuit daar kan je doorgroeien naar wederzijdse afhankelijkheid.

Aan de slag?

Wil je eens grondig aan de slag met jou impact en leiderschap, of met je team? Neem eens contact op of kijk naar een van onze programma’s.

Hier kan je een afspraak in plannen in de agenda van Peter.