De paradox van elke professional: wees jezelf en pas je aan

Elke professional zit klem in eenzelfde paradox. Je komt het overal op werk tegen als je hem leert herkenen.

Deze paradox zit leiderschap en verandering in de weg.

Laat me je meenemen in het herkenbare verhaal van een bepaald publiek bedrijf.

In de boordroom werd pijnlijk duidelijk dat de huidige strategie aan vernieuwing toe was.

“Zo kan het niet langer.” De directeur sloeg met zijn vuist op tafel.

“Zeker, op deze manier doorgaan is geen houdbare langetermijnstrategie”, klonk het rond de tafel.

De directeur had gelijk, want de wereld om hem heen verandert sneller dan zijn organisatie zich kon aanpassen.

Gelukkig heeft de directeur dat door en komt met een oplossing: “We zoeken vernieuwend, frisdenkend talent, dat kan zorgen voor een nieuwe kijk en aanpak. We willen mavericks!”. Een originele vrije denker – Iemand die echt zichzelf is.”

Werkt dat?

Wat mij opvalt bij elke organisatie waar ik binnenkom, is dat dit nieuw frisdenkende talent binnen 3 maanden netjes in het gareel loopt. Ze hebben veel van de gangbare manieren van denken overgenomen.

Dat geldt het sterkst voor overheidsinstanties met een krachtige bureaucratie en bedrijven met een angstcultuur, maar ook voor de meeste gezonde organisaties.

Waar de frisse geest eerst nog vernieuwende ideeën spuide in de vergadering of ongevraagd bij de directeur naar binnenglipte om zijn ongezouten mening te verkondigen, weet hij nu wel beter. Hij houdt zijn mond en doet normaal. Of hij is op zoek naar een andere baan. Misschien is hij zelfs wel netjes gevraagd om te vertrekken.

Wat is er gebeurd?

Hij kreeg impliciet tegelijkertijd twee opdrachten: wees jezelf en pas je aan.

Wees jezelf! Ontwikkel je talenten, breng jouw visie in, kom met jouw aanpak.

Maar pas je wel aan! Doe even normaal. Doe het op de manier zoals het hier hoort. Gebruik deze formulieren om de aanvraag te doen. Spreek niet zomaar de directeur tegen. Doe netjes een das om en doe je hoofddoek af.

De paradox in elke organisatie

In elke organisatie is deze paradox voortdurend aanwezig. De nieuwe medewerker staat voortdurend onder spanning, want hij krijgt de dubbele opdracht: wees jezelf en pas je aan. Toch zijn beide nodig in de organisatie.

‘Aanpassen’ betekent dat alle mensen zich op elkaar afstemmen. Dit is nodig om als een goed geoliede machine te kunnen werken. Sluit je af van de omgeving, focus op het uitvoeren van de taak en stem af op je collega’s. Zo kom je tenminste tot resultaat.

‘Wees jezelf’ betekent meer diversiteit, meer ideeën, meer contact met alles wat anders en nieuw is voor de organisatie. Dit is nodig om vernieuwing te brengen, om de organisatie te kunnen aanpassen aan de buitenwereld en om meer mensen in hun kracht te laten werken.

De vraag is: waar leg je als organisatie de nadruk op; wat is het uitgangspunt?

Deze tijden vragen om een andere balans

Vroeger was het nog mogelijk om op een klein koninkrijkje alles helemaal voor elkaar te hebben en gewoon een hoge muur om je heen op te trekken. Tegenwoordig is het duidelijk dat je dan snel ingehaald wordt of irrelevant wordt.

Vroeger kon je als grote speler nog wel de maat slaan en kon je vanuit jezelf de markt. Nu leven we in een VUCA world; Volatile, Uncertain, Complex en Ambigious. En vooral: Interconnected. Je kunt je niet meer afsluiten voor de effecten ervan.

Waar vroeger de organisatie een perfecte strategie had wanneer alle medewerkers zich aanpasten, is dat nu niet meer het geval. Nu zal je de organisatie meer moeten laten aanpassen en medewerkers meer zichzelf moeten laten zijn. Je hebt namelijk meer diversiteit in je organisatie nodig om je te kunnen aanpassen aan de omgeving van de organisatie.

Dus als professional: Wees meer jezelf. Wees bewuster van je situatie, vergroot je voorstellingvermogen, vertrouw je geweten en koester je onafhankelijke wil. Wees krachtig. Want dan ben je het meest waardevol voor de organisatie en heb je een volwaardig leven in het verschiet.

Hoe ga jij hiermee om?

Hoeveel pas jij je aan? Hoeveel blijf jij jezelf? Hoe ga je van machteloos naar krachtig?

Dit is de kernvraag van School of Mavericks. Ongeacht waar je in de organisatie zit: wat kun jij zelf doen?

Hoe overleef je als autonome frisdenker in een organisatie die ook wil dat jij je aanpast? Niet alleen hoe overleef je, maar hoe bloei je op? Hoe lever je bovendien maximale waarde voor de organisatie? Hoe stop je met werken ‘by default’ en ga je meer werken ‘by design’? Hoe ontwikkel je jezelf optimaal, hoe blijf je authentiek en in je kracht, hoe blijf je bevlogen en breng je de organisatie tegelijk naar een hoger niveau?

Leiderschap vraagt om persoonlijke ontwikkeling en overstijgen van de paradox

Wil je uiteindelijk impact hebben als professional en anderen leiden in nieuwe ontwikkelingen, dan zal je jezelf moeten ontwikkelen om uit deze paradox te ontsnappen. Dit heeft te maken met het ongemak te dragen om niet in overlevingspatronen te schieten.

De oplossing ligt niet bij te veel aan de kant van aanpassen te gaan zitten, daarmee ben je te afhankelijk van de organisatie. te veel aanpassen is een overlevingspatroon om een plek te hebben in het team. Het is niet een manier om verandering te brengen.

Tussen ‘wees jezelf’ en ‘aanpassen’ blijven hangen werkt ook niet. Je zal moeilijk een vuist maken, en blijft speelbal van de paradox.

De eerste ontwikkeling is om onafhankelijk te worden, zodat je helderheid krijgt op wat er echt speelt en wat jij zelf daar te brengen hebt. Het gevaar is dat je in het overlevingspatroon van de rebel schiet: “ik begrijp het wel, jullie niet”. Hiermee distantieer je je juist van de mensen met wie je samen te werken hebt.

De oplossing ligt om na deze ontwikkeling een volgende stap te nemen. Overstijg de paradox door goed zicht te hebben op wat jij komt brengen, en dat in verbinding met de organisatie te introduceren, zodat dit onderdeel van het nieuwe normaal wordt.

Zo overstijg je de paradox want je laveert niet tussen wees jezelf en doe normaal. Wees jezelf is het nieuwe normaal.

Dat is precies wat je leert bij de School of Mavericks.

Maak eens een afspraak om te kijken of School of Mavericks iets voor jou kan betekenen. – tijd om jouw paradox te overstijgen!